یکی از رایج‌ترین ادعاها درباره ویپ این است که می‌تواند به ترک سیگار کمک کند. برخی مطالعات نشان داده‌اند که ویپ نسبت به روش‌های سنتی ترک سیگار مانند لاستیک یا اسپری نیکوتین تا ۲ برابر موثرتر است. دلیل این موضوع آن است که ویپ تجربه‌ای شبیه به کشیدن سیگار ارائه می‌دهد و نیاز روانی افراد را بهتر برطرف می‌کند. همچنین امکان کنترل میزان نیکوتین در ویپ وجود دارد که به تدریج کاهش آن را ممکن می‌سازد.
با این حال باید توجه داشت که ویپ خود نیز می‌تواند اعتیادآور باشد. بسیاری از افرادی که برای ترک سیگار شروع به استفاده از ویپ کرده‌اند، در نهایت به خود ویپ وابسته شده‌اند. این موضوع خصوصاً در مورد جوانانی که هرگز سیگار نکشیده‌اند اما با ویپ شروع کرده‌اند، قابل توجه است. بنابراین می‌توان گفت که ویپ ابزار مفیدی برای ترک سیگار محسوب می‌شود، اما نباید آن را راه حل کاملی در نظر گرفت.
بخار ویپ: گاز بی‌ضرر یا دود سمی؟
بخار تولیدی در ویپ شامل ترکیبات مختلفی است که عمدتاً از پروپیلن گلیکول، گلیسیرین گیاهی، طعم‌دهنده‌ها و نیکوتین تشکیل شده است. برخلاف دود سیگار که حاوی بیش از ۷۰۰۰ ماده شیمیایی و ۷۰ ماده سرطانزا است، بخار ویپ تعداد محدودتری از مواد شیمیایی دارد. مطالعات انجام شده نشان می‌دهند که میزان مواد مضر در بخار ویپ تا ۹۵ درصد کمتر از دود سیگار است. این موضوع باعث شده که بسیاری از کارشناسان بهداشت ویپ را گزینه کم خطرتری نسبت به سیگار بدانند.
اما این بدان معنا نیست که ویپ کاملاً بی‌ضرر است. برخی از طعم‌دهنده‌های استفاده شده در مایعات ویپ هنگام گرم شدن ممکن است ترکیبات مضری تولید کنند. به‌ویژه برخی طعم‌های شیرین حاوی مواد شیمیایی هستند که استنشاق آن‌ها ممکن است برای ریه‌ها مضر باشد. همچنین تحقیقات بلندمدت در مورد اثرات بخار ویپ بر سلامتی هنوز کامل نشده و نیاز به مطالعات بیشتری وجود دارد. به همین دلیل نمی‌توان با قطعیت کامل گفت که ویپ کاملاً ایمن است.
شواهد درباره وابستگی روانی و جسمی به ویپ
وابستگی به ویپ یکی از مهم‌ترین نگرانی‌هایی است که متخصصان بهداشت درباره این محصول دارند. تحقیقات مختلف نشان داده‌اند که ویپ می‌تواند منجر به وابستگی هم در سطح روانی و هم در سطح جسمی شود. این وابستگی عمدتاً به دلیل وجود نیکوتین در اکثر مایعات ویپ است، اما حتی انواع بدون نیکوتین نیز می‌توانند باعث وابستگی رفتاری شوند. در ادامه شواهد مهم در این زمینه آورده شده است:
- تحقیقات نشان می‌دهند که ۴۰ درصد از کاربران ویپ علائم وابستگی جسمی نظیر تحریک‌پذیری و اضطراب هنگام قطع مصرف تجربه می‌کنند.
- مطالعات روی نوجوانان نشان داده که استفاده از ویپ احتمال شروع مصرف سیگار را ۳ تا ۷ برابر افزایش می‌دهد.
- آزمایش‌های مغزی نشان می‌دهند که نیکوتین موجود در ویپ همانند سیگار بر مسیرهای دوپامین مغز تاثیر می‌گذارد.
- بررسی‌ها حاکی از آن است که میانگین زمان استفاده روزانه از ویپ در کاربران منظم بیش از ۱۰۰ پاف در روز است.
- مطالعات کلینیکی نشان داده‌اند که ترک ویپ برای افراد وابسته همانند ترک سیگار دشوار است و نیاز به برنامه درمانی دارد.
میزان واقعی نیکوتین دریافتی در مصرف ویپ
میزان نیکوتین دریافتی یک مسئله مهم در مصرف ویپ است. برخلاف سیگار که میزان نیکوتین آن تقریباً ثابت است، در ویپ این میزان به عوامل مختلفی وابسته است. غلظت نیکوتین در مایعات ویپ از صفر تا ۵۰ میلی‌گرم در میلی‌لیتر متغیر است. همچنین نوع دستگاه، دمای کارکرد، طرز استفاده و حتی عمق پاف‌ها تاثیر قابل توجهی بر میزان نیکوتین جذب شده دارد. به همین دلیل تخمین دقیق میزان نیکوتین دریافتی کار ساده‌ای نیست.
مطالعات نشان داده‌اند که ویپ‌های نسل جدید قابلیت انتقال نیکوتین بسیار بالاتری نسبت به نمونه‌های قدیمی دارند. برخی از این دستگاه‌ها قادرند در هر پاف نیکوتین معادل یک نخ سیگار منتقل کنند. این موضوع خصوصاً برای جوانان که معمولاً از دستگاه‌های قدرتمند استفاده می‌کنند، نگران‌کننده است. همچنین برخی از کاربران با افزایش تدریجی غلظت نیکوتین مایعات خود، بدون اینکه متوجه شوند میزان نیکوتین دریافتی خود را چندین برابر افزایش می‌دهند.
ویپ بدون نیکوتین: آیا واقعاً بی‌خطر است؟
بسیاری از افراد تصور می‌کنند که ویپ بدون نیکوتین کاملاً بی‌ضرر است و می‌توان بدون هیچ نگرانی از آن استفاده کرد. این تفکر تا حدودی درست است، زیرا نیکوتین عامل اصلی اعتیاد و بسیاری از مشکلات بهداشتی دخانیات محسوب می‌شود. حذف نیکوتین قطعاً خطرات استفاده از ویپ را کاهش می‌دهد و آن را به گزینه‌ای امن تبدیل می‌کند.
با این حال نباید فراموش کرد که حتی ویپ بدون نیکوتین نیز حاوی مواد شیمیایی مختلفی است که ممکن است اثرات نامطلوبی بر سلامتی داشته باشند. طعم‌دهنده‌ها و مواد نگهدارنده موجود در این محصولات هنگام گرم شدن و استنشاق ممکن است باعث تحریک ریه‌ها شوند. البته استفاده مداوم از ویپ می‌تواند باعث کاهش عملکرد ریه‌ها و افزایش التهاب در دستگاه تنفسی شود. بنابراین اگرچه ویپ بدون نیکوتین گزینه خوبی است اما نمی‌توان آن را کاملاً بی‌خطر دانست.
منبع: https://vapemarkazi.com/